เครือข่ายนักวิชาการในภาวะเสี่ยง (Scholars at Risk) กระตุ้นนักวิชาการ-นักศึกษาทั่วโลกเรียกร้องประยุทธ์ปล่อย ‘ไผ่ จตุภัทร์’ ด้านฮิวแมนไรซ์วอทช์ (HRW) ออกแถลงการณ์เรียกร้องทั่วโลกกดดันพล.อ.ประยุทธ์ ยุติจับตามอำเภอใจ ยุติคดีกับผู้แสดงความคิดเห็นโดยสันติ
เมื่อวันที่ 11 ส.ค. 2559 เครือข่ายนักวิชาการในภาวะเสี่ยง หรือ Scholars at Risk (SAR) ในกรุงนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ออกแถลงการณ์แสดงความกังวลและรณรงค์ให้รัฐบาลของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา และคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ปล่อย ‘ไผ่’ จตุภัทร์ บุญภัทรรักษา นักศึกษาคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งเป็นนักเคลื่อนไหวกลุ่มดาวดินและขบวนประชาธิปไตยใหม่(NDM) ที่ถูกกักขังในเรือนจำภูเขียวโดยทันที และหยุดการดำเนินคดีนักศึกษาทุกคนที่แสดงความคิดเห็นอย่างสันติ
แถลงการณ์ดังกล่าวสืบเนื่องจากกรณีการจับกุม จตุภัทร์ บุญภัทรรักษา และ วศิน พรหมมณี เมื่อวันที่ 6 ส.ค.ที่ผ่านมาซึ่งทำกิจกรรมแจกเอกสารที่มีข้อมูลเกี่ยวกับร่างรัฐธรรมนูญที่จะลงประชามติที่ตลาดนัดที่จังหวัดชัยภูมิ โดยเจ้าหน้าที่เห็นว่าการเผยแพร่ข้อมูลเป็นการละเมิดกฎหมาย มีการจับและยึดเอกสารโดยทันที นักศึกษาทั้ง 2 คนถูกตั้งข้อหาฝ่าฝืนมาตรา 61 พ.ร.บ.ประชามติ พ.ศ.2559 (ก่อความวุ่นวายเพื่อให้การออกเสียงไม่เป็นไปด้วยความเรียบร้อย) และประกาศ คมช. 25/2549 เรื่องฝ่าฝืนไม่พิมพ์ลายนิ้วมือตามคำสั่งเจ้าพนักงาน ซึ่งหากถูกตัดสินว่ามีความผิด อาจมีทั้งโทษจำคุก เสียค่าปรับ และการเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง
อย่างไรก็ตาม วศิน พรหมณี ยื่นขอประกันตัวและได้รับอนุญาตจากศาลจังหวัดชัยภูมิ แต่ ไผ่จตุภัทร์ บุญภัทรรักษา ถูกกักขังอยู่ไม่ขอประกันตัวและยืนยันว่าการกระทำไม่ผิดกฎหมาย โดยเมื่อวันที่ 8 สิงหาคมศาลจังหวัดชัยภูมิ สั่งฝากขังผัดแรก และในวันที่ 19 สิงหาคมนี้จะมีการฝากขังผัดสอง
เครือข่ายนักวิชาการในภาวะเสี่ยง (SAR) เขียนแถลงการณ์ และชวนสมาชิกในเครือข่ายติดตามกรณีนี้ พร้อมยืนยันว่าการกระทำของทั้งคู่ไม่ใช่การกระทำที่ผิดกฎหมายและเป็นสิทธิที่ควรถูกปกป้อง ไม่ใช่ถูกละเมิด
สำหรับเครือข่ายนักวิชาการในภาวะเสี่ยง (SAR) เป็นเครือข่ายของนักวิชาการและสถาบันการศึกษาทั่วโลกที่ร่วมตัวกันปกป้องนักวิชาการและนักศึกษาที่ถูกคุกคามโดยรัฐและสนับสนุนและส่งเสริมเสรีภาพทางวิชาการ โดยจะมีการบันทึกกรณีการจับกุม กักขัง การสังหาร และการละเมิดสิทธิชนิดอื่น นอกจากนี้ SAR ยังทำหน้าที่เผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับการจำกัดเสรีภาพทางวิชาการและการแสดงออกความคิดเห็นอย่างสันติโดยนักวิชาการและนักศึกษา
ด้าน Human Righs Watch (HRW) ออกแถลงการณ์เมื่อ 16 ส.ค.ที่ผ่านมา เรียกร้องห้ปล่อยนักกิจกรรมทางการเมืองที่อดข้าวประท้วงหลังจากถูกจับกุมอย่างไม่เป็นธรรมจากการวิจารณ์ร่างรัฐธรรมนูญ
แถลงการณ์ระบุว่า กรมราชทัณฑ์ควรย้ายตัวจตุภัทร์ บุญภัทรรักษา อดอาหารประท้วงในเรือนจำมาตั้งแต่วันที่ 7 ส.ค. ไปยังโรงพยาบาลนื่อจากเขามีอาการไข้ขึ้นสูง เจ็บปวดเนื้อตัว
“รัฐบาลทหารควรปล่อยจตุภัทร์และนักกิจกรรมอีกคนหนึ่งที่ทำการประท้วงร่างรัฐธรรมนูญอย่างสันติโดยทันที และในขณะเดียวกันจตุภัทร์ต้องได้รัการดูแลสุขภาพจากแพทย์ในกรณีที่ร่างกายของเขาทรุดลง และทูตควรได้รับอนุญาตให้เข้าเยี่ยมเขาได้” แบรด อาดัมส์ ผู้อำนวยการ HRW ในเอเชียระบุ
แถลงการณ์ระบุด้วยว่า ผู้ต้องขังที่สมัครใจอดอาหาร โดยถือเป็นวิธีแสดงออกอย่างสันติ ตราบเท่าที่เขามีอำนาจตามกฎหมายการบังคับให้เขารับประทานอาหาร ถือเป็นการขัดต่อมาตรฐานสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ
ทั้งนี้ ก่อนการประชามติจะเกิดขึ้นทางการได้จับกุมนักการเมือง, นักกิจกรรม, นักข่าวและผู้สนับสนุนการเคลื่อนไหวที่วิพากษ์วิจารณ์ร่างรัฐธรรมนูญ ประกาศในทางสาธารณะว่าจะโหวตไม่รับร่าง หรือเรียกร้องให้มีการจับตาประชมติไปแล้วอย่าน้อย 120 คน การดำเนินคดีกับฝ่ายตรงข้ามของคณะรัฐประหารยิ่งทำให้เห็นว่าการวิพากษ์วิจารณ์อย่างสันติต่อรัฐบาลจะยังคงกลายเป็นประเด็นที่จะถูกจับกุมและดำเนินคดีก่อนการเลือกตั้งที่ถูกกำหนดไว้คร่าวๆ ว่าจะเกิดในเดือนธันวาคม 2017
“สหประชาชาติและประเทศต่างๆ ทั่วโลกที่เป็นเพื่อนกับประเทศไทยควรกดดันพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ให้ยุติการจับกุมผู้ไม่เห็นด้วยตามอำเภอใจ และยุติการดำเนินคดีทั้งหมดต่อผู้ที่แสดงความคิดเห็นทางการเมืองอย่างสันติ” อาดัมส์กล่าว