การหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์เป็นข้ออ้างที่นำมาสู่ความความขัดแย้งและความรุนแรงทางการเมือง และยังเป็นเหตุผลหลักของการทำรัฐประหารเกือบทุกครั้งในประวัติศาสตร์การเมืองไทย

           การหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์เป็นข้ออ้างที่นำมาสู่ความความขัดแย้งและความรุนแรงทางการเมือง และยังเป็นเหตุผลหลักของการทำรัฐประหารเกือบทุกครั้งในประวัติศาสตร์การเมืองไทย หลังการรัฐประหารในปี 2549 และการปราบปรามการชุมนุมของเสื้อแดงในปี 2553 ตัวเลขคดีตามมาตรา 112 เพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด แม้ในยุครัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งตัวเลขจะไม่ได้พุ่งสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่คดีความที่ดำเนินอยู่แล้วก็เดินหน้าฟ้องร้องกันเรื่อยมา

          การรัฐประหารในวันที่ 22 พฤษภาคม 2557 แม้คณะรัฐประหารจะไม่ได้อ้างเรื่องการหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์อย่างออกหน้าออกตาเหมือนเคย แต่ก็คาดหมายได้ว่าการปราบปรามและตัวเลขจะพุ่งขึ้นอีกจังหวะหนึ่ง

         กล่าวกันว่า ช่วงเวลาหนึ่งเดือนหลังการรัฐประหาร เป็นช่วงที่ประเทศไทยมีผู้ถูกจองจำด้วยข้อหามาตรา 112 มากที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาตร์

ผู้ถูกจองจำอยู่ก่อนการรัฐประหาร

           เท่าที่ทราบ ก่อนการรัฐประหารมีผู้ถูกจองจำด้วยมาตรา 112 อย่างน้อย 5 คน ได้แก่

             1. ดารณี หรือ ดา ตอร์ปิโด ถูกศาลตัดสินให้จำคุก 15 ปี จากการปราศรัย 3 ครั้ง ปัจจุบันคดีถึงที่สุด อยู่ระหว่างการรับโทษ

              2. สมยศ พฤกษาเกษมสุข ถูกศาลตัดสินให้จำคุก 10 ปี จากการเป็นบรรณาธิการนิตยสาร Voice of Taksin ซึ่งตีพิมพ์บทความเข้าข่ายหมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ 2 ชิ้น ปัจจุบันคดีอยู่ในชั้นอุทธรณ์

              3. เอกชัย ถูกศาลตัดสินให้จำคุก 3 ปี 4 เดือน จากการขายซีดีที่บรรจุสารคดีของสำนักข่าว ABC Australia และ เอกสารจาก Wikileaks ปัจจุบันคดีอยู่ในชั้นฎีกา

             4. กิตติธน หรือ เคนจิ ถูกศาลตัดสินให้จำคุก 5 ปี 20 เดือน จากการโพสข้อความและรูปภาพลงในเว็บไซต์ และการตระเตรียมจะโพส ปัจจุบันคดีถึงที่สุด อยู่ระหว่างดำเนินการขอพระราชทานอภัยโทษ

            5. ปภัสชนัญญ์ หรือ “เจ๊แดง โคราช” ถูกศาลตัดสินให้จำคุก 3 ปี จากการเผาโลงศพที่มีข้อความเขียนเกี่ยวกับประธานองคมนตรี ปัจจุบันคดีถึงที่สุด อยู่ระหว่างดำเนินการขอพระราชทานอภัยโทษ

           6. "ยศวริศ หรือ เจ๋ง ดอกจิก" ถูกศาลตัดสินให้จำคุก 2 ปี จากการปราศรัยและแสดงท่าทางประกอบ ปัจจุบันคดีอยู่ในชั้นศาลฎีกา

            นอกจากนี้ยังมีกรณีคธา ซึ่งถูกศาลตัดสินให้จำคุก 2 ปี 8 เดือน จากการโพสข้อความข่าวลือลงในเว็บบอร์ด ซึ่งเป็นเรื่องเกี่ยวข้องกับการหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ แต่ถูกตั้งข้อหาว่ามีความผิดตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์


ผู้ถูกดำเนินคดี ที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการใช้อำนาจของ คสช.

           1. อภิชาติ นักศึกษาปริญญาโท ถูกจับจากการชุมนุมต่อต้านรัฐประหารเมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม 2557 ซึ่งเป็นคนแรกที่ถูกจับและเป็นคนแรกที่ถูกตั้งข้อหามาตรา 112 หลังทหารยึดมือถือไปตรวจค้นแล้วพบว่าเคยโพสเฟซบุ๊คเป็นข้อความเข้าข่ายผิดมาตรา 112 อภิชาติถูกควบคุมตัวตามกฎอัยการศึกจนครบ 7 วัน ก่อนถูกแจ้งข้อกล่าวหาและฝากขังอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ เป็นเวลา 26 วัน จนกระทั่งวันที่ 24 มิถุนายน 2557 ได้รับการปล่อยตัวชั่วคราวเนื่องจากศาลอาญากรุงเทพใต้สั่งไม่อนุญาตให้ฝากขังต่อ

              2. จ่าประสิทธิ์ ไชยศรีษะ อดีต ส.ส.พรรคเพื่อไทย ก่อนรัฐประหารไม่กี่วันเคยถูก กอ.รมน.แจ้งความเอาผิดตามาตรา 112 ไว้แล้ว จากกรณีการปราศรัยที่ห้างอิมพีเรียล ลาดพร้าว เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2557 หลังการรัฐประหารสองวัน จ่าประสิทธิ์ถูกประกาศเรียกให้ไปรายงานตัว ก่อนถูกนำตัวมาแจ้งข้อกล่าวหาและฝากขัง ปัจจุบันศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัว จึงถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ

            3. สมบัติ บุญงามอนงค์ หรือ บ.ก.ลายจุด นักกิจกรรมเสื้อแดง ถูก คสช.ออกคำสั่งฉบับที่ 3/2557 ให้มารายงานตัวแต่ไม่ไปตามกำหนด ต่อมาถูกจับกุมเมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2557 ก่อนถูกควบคุมตัวครับ 7 วันและถูกแจ้งข้อหาปลุกปั่นยั่วยุงให้เกิดความแตกแยก ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 116 หลังได้ประกันตัวในข้อหาแรก เจ้าหน้าที่ตำรวจจากสถานีตำรวจภูธรเมืองร้อยเอ็ดได้มาอายัดตัวต่อเพื่อไปแจ้งข้อกล่าวหาตามมาตรา 112 ซึ่งคดีนี้มีผู้มาแจ้งความไว้ตั้งแต่เดือนมกราคม 2557 หลังจากที่สมบัติได้เฟซบุ๊คบุกที่ถูกกล่าวหาไป ครั้งนี้สมบัติใช้เงินสด 300,000 บาทยื่นขอประกันตัวในชั้นพนักงานสอบสวนและได้รับอนุญาตให้ประกันตัว

            4. คฑาวุธ นักจัดรายการวิทยุเกี่ยวกับการเมือง ถูก คสช.ออกคำสั่งฉบับที่ 44/2557 ให้มารายงานตัว เมื่อวันที่ 3 มิถุนายน 2557 หลังควบคุมตัวครบ 7 วัน เขาถูกแจ้งข้อกล่าวหาและฝากขัง เนื่องจากเนื้อหาในคลิปรายการของเขาจากเว็บไซต์ youtube เข้าข่ายผิดมาตรา 112 ปัจจุบันศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัว จึงถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ

            5. เฉลียว ช่างตัดกางเกง ถูก คสช.ออกคำสั่งฉบับที่ 44/2557 ให้มารายงานตัว เมื่อวันที่ 3 มิถุนายน 2557 หลังควบคุมตัวครบ 7 วัน เขาถูกแจ้งและฝากขังด้วยข้อกล่าวหาจากการเผยแพร่ข้อมูลที่เข้าข่ายผิดมาตรา 112 ต่อลงในเว็บไซต์ youtube และ 4share ปัจจุบันศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัว จึงถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ

          6. สิรภพ หรือนักเขียนและกวีในโลกออนไลน์ที่ใช้นามแฝง “รุ่ง ศิลา” ถูก คสช.ออกคำสั่งฉบับที่ 41/2557 ให้มารายงานตัวแต่ไม่ไปตามกำหนด ต่อมาถูกจับกุมที่จังหวัดกาฬสินธุ์ เมื่อวันที่ 25 มิถุนายน 2557 หลังถูกควบคุมตัวครบ 7 วัน เขาถูกแจ้งข้อกล่าวหาและฝากขังจากข้อความที่เข้าข่ายผิดมาตรา 112 ซึ่งเขียนลงในเว็บไซต์ ปัจจุบันยังไม่ได้ยื่นประกันตัว จึงถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ

7. ชายไม่เปิดเผยชื่อซึ่งถูกทหารบุกไปจับกุมที่บ้านพักเมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม 2557 ปัจจุบันยังไม่ได้ยื่นประกันตัว และถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ



ผู้ถูกดำเนินคดี ที่ไม่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการใช้อำนาจของ คสช.

           1. ยุทธศักดิ์ คนขับแท็กซี่ เขาพูดคุยเรื่องการเมืองกับผู้โดยสารคนหนึ่งซึ่งขณะพูดคุยผู้โดยสารอัดคลิปเสียงไว้ และมีการแจ้งความที่ สน.พญาไท ตั้งแต่เดือนมกราคม 2557 หลังรัฐประหารเขาถูกตำรวจจับกุมตัวที่อู่แท็กซี่ เมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2557 พนักงานสอบสวนขอฝากขังตัวไว้ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2557 ยุทธศักดิ์ถูกส่งฟ้องต่อศาล และให้การรับสารภาพ ศาลพิพากษาจำคุก 5 ปี เนื่องจากรับสารภาพจึงลดโทษกึ่งหนึ่ง เหลือ 2 ปี 6 เดือน ปัจจุบันรับโทษจำคุกอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ

            2. นักศึกษาคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหานคร ที่ถูกพลเมืองดีแจ้งความไว้ที่ สน.สุทธิสาร หลังเขาโพสเฟซบุ๊คเข้าข่ายผิดมาตรา 112 ตั้งแต่เดือนมีนาคม 2557 ต่อมาตำรวจ สน.สุทธิสารไปจับกุมตัวที่บ้านเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2557 พนักงานสอบสวนขอฝากขัง ปัจจุบันศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัว จึงถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ

           3. สมัคร ชายชาวเชียงรายที่ทำลายป้ายพระบรมฉายาลักษณ์ ที่ อ.เทิง จังหวัดเชียงราย เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม 2557 ก่อนถูกตำรวจตามไปจับกุมตัวได้ ปัจจุบันยังไม่ได้ยื่นประกันตัวและถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ คดีนี้การกระทำความผิดเกิดขึ้นหลังวันที่ 25 พฤษภาคม 2557 ดังนั้นจึงต้องพิจารณาที่ศาลทหาร และเป็นคดีมาตรา 112 คดีแรกภายหลังการรัฐประหารที่จะขึ้นศาลทหาร

           4. “ทอม ดันดี” หรือ นายธานัท ซึ่งเคยถูก คสช.เรียกไปรายงานตัวแล้วจากคำสั่งฉบับที่ 53/2557 เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2557 และมีคดีติดตัวจากการไม่มารายงานตัวตามกำหนด ถูกตำรวจบุกไปจับกุมตัวที่บ้านอีกครั้ง เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม 2557 จากกรณีมีคลิปการปราศรัยซึ่งเข้าข่ายผิดมาตรา 112 ปัจจุบันยังไม่ได้ยื่นประกันตัว จึงถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ

          5. ชายไม่เปิดเผยชื่อ ซึ่งมีคดี “โยนธงลงน้ำ” ตั้งแต่ปี 2553 ที่จังหวัดเชียงใหม่ เนื่องจากสุขภาพของจำเลยไม่เอื้ออำนวยไม่สามารถเดินทางไปศาลได้ อัยการจึงเลื่อนการสั่งฟ้องมาเป็นเวลาหลายปี และมายื่นฟ้องต่อศาลเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2557 จำเลยได้รับการประกันตัว 

          6. ชายไม่เปิดเผยชื่อ ซึ่งมีคดี “นักรบไซเบอร์” จากการเคลื่อนไหวในเฟซบุ๊คตั้งแต่ปี 2555 ที่จังหวัดอุบลราชธานี อัยการส่งฟ้องเมื่อวันที่ 13 มิถุนายน 2557 ปัจจุบันศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัว จึงถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำจังหวัดอุบลราชธานี

            7. ธเนศ ชาวจังหวัดเพชรบูรณ์ ถูกกล่าวหาว่าส่งอีเมล์ที่มีลิงก์ไปยังเว็บบล็อกซึ่งมีข้อความหมิ่นประมาทหรือดูหมิ่นรัชทายาท ถูกทหารและตำรวจไปจับกุมตัวที่บ้านเมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม 2557 หลังถูกควบคุมตัวครบ 7 วัน เขาถูกนำตัวมาแจ้งข้อกล่าวหาที่ปอท.และถูกฝากขัง ปัจจุบันศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัว จึงถูกควบคุมอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ

          8. ปติวัฒน์ หรือ แบงก์ นักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแก่นถูกกล่าวหาว่าเกี่ยวข้องกับละครเวที "เจ้าสาวหมาป่า" ของกลุ่มประกายไฟการละคร ซึ่งแสดงในงานรำลึก 14 ตุลา ที่หอประชุมใหญ่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ซึ่งถูกแจ้งความไว้ 13 โรงพักว่าเนื้อหาเข้าข่ายผิดมาตรา112 เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม 2557 ปติวัฒน์ถูกกำลังตำรวจไปควบคุมตัวจากมหาวิทยาลัย และนำตัวเข้ากรุงเทพ ปัจจุบันฝากขังอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพ

          9. ภรณ์ทิพย์ หรือ กอล์ฟ ถูกกล่าวหาว่าเกี่ยวข้องกับละครเวที "เจ้าสาวหมาป่า" ของกลุ่มประกายไฟการละคร ซึ่งแสดงในงานรำลึก 14 ตุลา ที่หอประชุมใหญ่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ซึ่งถูกแจ้งความไว้ 13 โรงพักว่าเนื้อหาเข้าข่ายผิดมาตรา112 เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2557 ตำรวจตรวจคนเข้าเมืองจับกุมภรณ์ทิพย์ได้ที่สนามบินหาดใหญ่ ขณะกำลังจะเดินทางออกนอกประเทศ และนำตัวเข้ากรุงเทพ ปัจจุบันฝากขังอยู่ในทัณฑสถานหญิงกลาง กรุงเทพ