ช่วงเหตุการณ์ที่ผ่านมาซึ่งคนฮือฮากันทั่วบ้านทั่วเมือง ลือให้แซดว่าทหารจะปฏิวัติ ทั้งนี้ เพราะปรากฏการณ์โทรทัศน์จอมืดไปหลายช่อง? ต่อมาได้มีการอธิบายว่าเรื่องทั้งหมดเป็นปัญหาซึ่งเกิดจากประจุไฟฟ้าในอวกาศ (electro static discharge) ทำให้ดาวเทียมไทยคม 5 ต้องหันตัวเองไปอยู่ในจุดเซฟโหมด ส่งผลให้สัญญาณการใช้งานหลุดหายไป...
การชี้แจงของหลายฝ่ายยังแสดงเหตุผลยืนยันว่า ช่วงเวลาที่เกิดเหตุดาวเทียมไทยคม 5 ไม่ได้หลุดจากวงโคจรและไม่ได้ถูกกระทำโดยใครทั้งสิ้น หรือมีการเตรียมการล่วงหน้าเพื่อวัตถุประสงค์อะไรบางอย่าง เป็นเหตุสุดวิสัยจริงๆ ไม่ได้มีกระบวนการทางการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้องแต่อย่างใด? คำอธิบายชี้แจงจะเป็นจากรัฐบาลและภาคเอกชนที่เกี่ยวข้อง ก็พอบรรเทาความขี้สงสัยของคนไทยลง อย่างน้อยที่สุดทำให้เกิดความเชื่อใหม่
“โทรทัศน์จอดำมิได้เป็นไปเพราะความผิดปรกติในทางการเมือง หรือมีใครไปคิดจะทำปฏิวัติรัฐประหารอะไรทั้งสิ้น”
หลายคนคงจะคล้อยไปตามการชี้แจงแถลงเหตุผลทั้งหมด แต่ในวงการนักวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะผู้ผ่านการศึกษาด้านวิศวกรรมศาสตร์ ทั้งจากสาขาไฟฟ้า กระทั่งบุคลากรที่เคยผ่านประสบการณ์ในงานดาวเทียมโดยตรง พวกเขามีมุมมองต่างออกไป ดังนั้น ความสงสัยจึงยังคงมีอยู่ เป็นคำถามซึ่งซุบซิบและวิพากษ์วิจารณ์กันอย่างกว้างขวางพอสมควรทีเดียว
ปรากฏการณ์ที่จะทำให้ทีวี.จอดำเพราะดาวเทียมเกิดปัญหาทางประจุไฟฟ้าในอวกาศ กลุ่มวิศวกรเหล่านี้เห็นด้วยถึงความเป็นไปได้ ทฤษฎีหรือตำราที่ได้ศึกษามามันอธิบายตรงกันเช่นนั้น
เพียงมีความน่าสงสัยอยู่ประการหนึ่งที่เป็นคำถามสำคัญ เนื่องจากถ้ามีปัญหาของประจุไฟฟ้าในอวกาศ ตามหลักการแล้วจะต้องกระทบกระเทือนต่อดาวเทียมทุกดวงหรือหลายๆดวง มิใช่จะเกิดขึ้นแก่ดาวเทียมไทยคม 5 เพียงดวงเดียวเท่านั้น ข้อสงสัยนี้มีเหตุผล?
ประจุไฟฟ้าในอวกาศเป็นผลสืบเนื่องมาจาก “จุดมืดบนดวงอาทิตย์” (Sunspot) คือพื้นที่ส่วนหนึ่งบนชั้นโฟโตสเฟียร์ของดวงอาทิตย์ ซึ่งมีอุณหภูมิต่ำกว่าบริเวณโดยรอบ แล้วมีสนามแม่เหล็กซึ่งเกิดความปั่นป่วนที่สูงมาก ทำให้เกิดการขัดขวางกระบวนการพาความร้อนบนพื้นผิวดวงอาทิตย์ สิ่งเหล่านี้ทำให้เกิดพื้นที่ที่มีความเข้มของแสงต่ำกว่าบริเวณรายรอบ เฉลี่ยแล้วตรงจุดเหล่านั้นจะมีอุณหภูมิสูง 4,000-4,500 เคลวิล เทียบกับบริเวณปรกติทั่วไปมีความร้อนสูง 5,800 เคลวิล ดังนั้น ส่วนที่เป็นจุดมืดบนดวงอาทิตย์แท้จริงแล้วยังสามารถเปล่งแสงสว่างออกมาได้แรงกล้า ไม่ใช่แค่เป็นจุดมืดที่ไม่มีน้ำยาอะไรตามถ้อยคำที่เราเรียก
นักวิทยาศาสตร์ยังเปรียบเทียบให้เห็นความแรงของแสงสว่างในจุดมืดมันจะมากกว่าแสงที่เกิดจากการเชื่อมเหล็กเสียอีกเป็นไหนๆ?
นอกจากนั้นแล้วจุดมืดยังเป็นสาเหตุของการเกิดปรากฏการณ์ต่างๆบนดวงอาทิตย์อีกมากมายนัก “บ่วงโคโรน่า” (Coronal loop) หรือ “การเชื่อมกันของสนามแม่เหล็ก” (Magnetic reconnection) กระทั่งการระเบิดใหญ่บนดวงอาทิตย์ (Solar flare) รวมทั้งการพ่นมวลโคโรน่า (Coronal Mass Ejection) ปรากฏการณ์เหล่านี้ยังเกิดขึ้นได้ในบริเวณสนามแม่เหล็กรอบๆจุดมืดดังกล่าว?
จุดมืดบนดวงอาทิตย์ยังมีการเพิ่มขึ้นหรือลดลงอย่างเป็นคาบ มีช่วงเวลา 1 รอบยาวประมาณ 11 ปี แล้วยังมีรอบใหญ่อีกต่างหากซึ่งกินเวลามากกว่านั้น จำนวนของจุดมืดมันยังมีความสัมพันธ์กับการแผ่รังสีของดวงอาทิตย์อีกด้วย (Solar radiation) ระยะหลังได้มีการค้นพบเกี่ยวกับจุดมืด ซึ่งมีความสัมพันธ์กับปริมาณการแผ่รังสี จุดมืดที่มากขึ้นส่งผลให้การแผ่รังสีลดปริมาณลง แต่ก็แปลกตรงที่บริเวณรอบจุดมืดกลับมีแสงสว่างเพิ่มขึ้น...
ข้อเท็จจริงแล้วความรู้เกี่ยวกับจุดดำบนดวงอาทิตย์ยังมีรายละเอียดอีกมากนัก องค์ความรู้มันขยายไปลิบลับนับจากสมัยของกาลิเลโอ
นักวิทยาศาสตร์ในครั้งหลังยังค้นพบปรากฏการณ์ของสนามแม่เหล็กที่จะมีทิศทางกับรูปร่างแตกต่างกัน ทั้งหมดขึ้นอยู่กับลักษณะของกลุ่มจุดดำที่เกิดขึ้น สนามแม่เหล็กตรงจุดดำอาจจะมีความเข้มสูงมาก บริเวณซึ่งมีจุดดำเป็นคู่สนามแม่เหล็กจะพุ่งขึ้นออกจากจุดดำจุดหนึ่งสู่บรรยากาศชั้นบนเหนือโฟโตสเฟียร์ จากนั้นเลี้ยวโค้งวกกลับลงสู่จุดดำอีกจุดที่อยู่คู่กัน มันจะเป็นสองจุดดำที่มีขั้วแม่เหล็กตรงข้าม นักวิทยาศาสตร์เรียกสนามแม่เหล็กแบบนี้ว่า “Bipolar”...ยังมีสนามแม่เหล็กซึ่งจะพุ่งออกจากจุดดำชั้นในแล้วสาดออกไปสู่อวกาศโดยไม่วกกลับเข้ามา เขาเรียกให้เป็น “สนามแม่เหล็กเปิด”
อันนี้เป็นช่องทางที่มวลสารจำนวนมหาศาลของดวงอาทิตย์ได้พุ่งทะลักออกสู่อวกาศ และเป็นส่วนหนึ่งของการเกิดลมสุริยะ ความเข้าใจทางวิทยาศาสตร์พื้นๆของผม สิ่งที่มีการอ้างอิงเมื่อคราวโทรทัศน์จอดำกับข่าวลือทหารจะปฏิวัติ ประจุไฟฟ้าในอวกาศที่ถูกพาดพิงก็คงเป็นจำพวกลมสุริยะหรือผลกระทบอย่างหนึ่งอย่างใด ซึ่งเกิดขึ้นมาจากสนามแม่เหล็กของจุดดำนั้นเอง?
ด้วยความรู้วิทยาศาสตร์พื้นๆ ผมมีโอกาสแลกเปลี่ยนกับพวกวิศวกร บ้างยังเคยเกี่ยวข้องกับดาวเทียม ทุกคนเห็นพ้องด้วยที่ประจุไฟฟ้าในอวกาศจะส่งผลกระทบกับการทำงานของดาวเทียม แต่ทุกคนสงสัยเหมือนกันหมด “ปรากฏการณ์จากประจุไฟฟ้าในอวกาศ” เหตุใดมันถึงกระทบเฉพาะดาวเทียมไทยคม 5 ดวงเดียวเท่านั้น เพราะถ้าเกิดเหตุอย่างนี้ขึ้นจริงก็จะต้องส่งผลไปทั่วถึงดาวเทียมทุกๆดวง?...
************************************ |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น